lunes, 16 de diciembre de 2013

NOCITOTIK, LA PILLERA TROKAN ZEHAR IBILBIDE ZIRKULARRA


Nocitotik Tozal de Guararako bidea hasten den toki berean  ibilbide honi hasiera eman genion. Nocitoko zubitik, pista batetik, hegoalderantz 2 kilometroko bidea egin genuen, Gautizalema errekarekiko paraleloak. Bidegurutzera ailegatu ginenean ezkerretik erreka gurutzatu genuen. Seinal-zutoiak adierazten duen norabidea jarraitu genuen la Pillera trokan sartzeko. Kanalizazio bat aurkitu genuen eta zenbaitetan la Pillera erreka zeharkatu genuen. Lurrekoaren arabera errekaren ertz batetik edo bestetik doan pista segitu genuen ekialderako norabidearekin harik eta beste seinal-zutoi batera ailegatu arte . Bertan bidea bitan banatzen da. Batek, Tozal de Guararako norabidearekin, ezkerrera jotzen du eta besteak la Pillera errekazulotik aurrera jarraitzen du. La badina de Estañonero aurkitu genuen, toki ederra  benetan. Handik gutxira  Brazo de mar deritzoten lekuan eta ibilbidearen amaieran geundela   adierazi zigun beste seinale-zutoi bat ikusi genuen. Metro batzuk aurrerago Fuen del Guaril-era heldu ginen,  la Pillera errekaren iturburua delarik. Ibilbide zirkularra egitea gure asmoa zenez ibaiaren ibilgu lehorratik jarraitu genuen errekazuloen arteko bidegurutze batera ailegatu arte. Harri pliek Las Cañatas  trokatik iparralderantz, ezkerrerantz, eraman gintuen. Bidezidorra trokaren eskuinatik igotzen da Tozal de las Cañatas-en azpiko lepora ailegatu arte, gero Nocitirako jaitsiera suabe, mendebalderantz, hasten du. Bideak 11km ditu baita 300metroko desmaila ere.
Nociton sartu baino lehen San Urbez-en santutegi romanikoa bisita daiteke.



domingo, 8 de diciembre de 2013

TOZAL DE GUARA NOCITO-TIK




Ibilbide zirkularra, oso atsegina eta erabatekoa. 22 km ibili genituen eta 1400 metrotako tartea igo genuen. Nocito bailaran zehar ibiltzen ginen bitartean Guara mendilerroaren gailur nagusira, Tozal de Guara-ra, igo ginen.
Nocito-ra ailegatzeko Sabiñanigo-an Huescarako  norabidearekin N-330 hartzen da eta 14-15 kilometrotara, ezkerretarako errepidetik, Boltañara zuzentzen den errepidetik joan Nocitoraino (A-1604). Beste aukera da Arguis-etik joatea. Sabiñanigo-tik N-330, Huescarako norabidearekin ere, hartzen  dugu. 35 kilometrotara heltzen gara Arguis-era eta bertan Nocitorako mendi errepidetik jarraitzen dugu. Hilabete hotzetan bi mendi errepideen bazter batzuetan izotza izan daiteke.
Ibilbideak ez dauka galtzerik, seinal-zutoiez, mugarriez eta, batez ere, bidezidor batez markaturik dagolako. Nocito-ko zubitik 2 km ibili genuen pista batetik, hegoalderantz, Gautizalema errekarekiko paraleloak. Seinal-zutoi batera aileatzerakoan ezkerretara biratu, Gautizalema erreka zeharkatu eta (E) La Pillera errekaren amildegian sartu ginen. Behin baino gehiagotan, kontu handiz izotzagatik, zeharkatu behar izan genuen  errekaren ondotik jarraitu genuen. Ubide-mota batetik pasatu ginen eta errekaren zati honen bazterrez gozatu genuen. 2,5 km ibili eta gero Tozal de Guara-rako norabidea adierazten duen beste seinal-zutoi batera heldu ginen. La Espatula amildegiaren pinuditik hasi ginen igotzen. 1200 metrotako kotaren aldean bidezidorrak eskuinera jo  (HM) eta jarraitzen du , batez ere igotzen, baina noizbehinka jaisten, Petreñales lepora arte. Bidean ikusi eta fotografiatu genuen Huescako Pirineo mendilerro osoa, Bisaurin-etik Vignemale-raino ¡Ikaragarria!. Behin mendilepoan eskuinetara La Punta de Corcurezo daukagu. Bertan beste seinal-zutoi batek adierzi zigun gure bidea (HE),ezkerretara. Pinudi batean sartu ginen, El Chinebro iturritik pasatu, el Raso de Hongos-era heldu. Jarraitu genuen hegoekialderantz El Tozal-aren hegoekialdeko ertza pasatu arte. Orduan norabideaz aldatu ginen, iparekialderantz, aldapa pikoa gainditzeko tontorra arte. Asken aldapa hau igotzeko seinal-zutoi batek bi aukera ematen dizkigu edo “Pedrera”-tik edo “Abadejo”-tik, gandorratik, igoz. Gutxi gorabehera antzekoak dira. Abadejoarena hartu genuen eta alhegin handiez falta zaigun 400 metrotako tartea igo genuen. Tontorretik, iparralderantz, Pirineo elurtua, bere osotasunean, Bisaurin, Axpe, Collarada, Pala de IP, Peña Escarra,  Partacua, Palas, Arriel, Balaitus, Arlas, Garmonegro, Infiernos, Cilindro, Perdido, Añisclo, Vignemale eta ahazten zaizkidanak, heoalderantz Calcón urtegia eta ekialderantz Guara mendi lerroa.
Jaitsiera hasu genuen(EIE) urrengo lepora ailegatu arte, bertan mugarriek adierazi zizkigun iparraldea eta gure bidea. Norabideari eutsiz pinudi-izeidian sartu ginen. Tarte baten buruan bidezidorrak mendebalderantz biratzen da pista batean amaitzeko Fenales basoko etxolatik oso hurbil. Pistatik jarraitu genuen metro batzuk, gero  eskuinetara eta jarraian ezkerretara biratu ginen Nocitora eraman gintuen bidezidor bat (MIM) hartzeko. Asken zati honetan Nocitorako bidea ondo markaturik dago seinal-zutoiez.
Ze Ibilbide ederra!


lunes, 2 de diciembre de 2013

MASCUNGO ARROILA


Guara mendilerreoa, Pirineoetako hegoalderantz, kareazko mendilerroa da. Bero eta Mascun ibaiek zeharkatzen dute arroil sakonak zizelkatuz, baita harrizko paisai izugarriak sortuz ere. Bertan kirol desberdinak egiten dira baina agian arroil-jaitsiera ospetsuenetariko bat da. Guk joan ginen beste asmo batekin. Paisai izugarri hau gozatzen utz ziezagun Ibiltaritza-ibilbide bat ibili nahi genuen. Hasi baino lehen esan beharra dago ibilbide hau egin baino lehen ibaibidearen ur-maila nola dagoen jakin behar dugula. Ur gutxiarekin baino ezin da egin. Azaroa hil egokia izaten da.


Ibilbidea oso erreza da, ez dago galtzerik. Rodellar herritik jaitsi ginen Mascungo arroilara, iparralderantz. Bidea markaturik eta baizatuta dago,  baita herrian bidea azaltzen digun  kartela aurki daiteke ere.  Lehenengo unetik, ibaiaren igadura dela eta, harriek eta amildegiek hartu dituzten itxurak oso ikusgarriak egin zitzaizkigun. Ibaibidean sarturik ibili ginen (I) ur gutxiarekin. El Castillo Baselizaren  eta Mascungo iturriaren ondoan pasatu ginen. Jarraitu (IM) ibaibidea utzi gabe eta hiru kilometrotara bidegurutz batera heldu ginen. Bidea banatzen da ezkerratik Orin herrira igo eta eskuinera ibatik jarraitu, gure bidea. Bertan ikus daitezke bitxiak diren harrizko eraketak, La Ciudadela eta La Cuca de Vellostas deritzenak. Argazki pilo bat atera genien arroilaren hormetan dauden kobei eta puro-itxura duten eraketa erraldoei. Ibaibidearen erdian dagoen harrziko bola erraldoi bat, "El Bolo dó Real" oso bitxia egin zitzaigun ere.


Hemendik aurrera bidezidorra ez da oso nabaria, kontu handiz ibili behar da. Ibaiaren hormak ixten diren ondorioz ertzeetatik ibilbide paralelo ibili behar genuen, batzuetan maldeetatik trepatuz eta besteetan ibaibidearen harriak sahiestuz, baina beti bidezidorra, mugarriak edo seinale-zutoiak jarraituz. Horrela beste harrizko eraketa bitxi batera ailegatu arte, " El Beso" deritzona. Urak zizelkatu du ate obalatu bat eta goiko harriek elkarri pot egiten diotela ematen dute. Hemen ibaibidea sakonagoa da, eta eskuinetik, joatearen arabera, atera beste biderik ez zegoen. Muxuaren beste aldera pasatu ginen malda malkartsu batetik. Metro gutxietara Otin Turmo mtik igotzeko bidea adierazten duen seinal-tantai bat aurkitu genuen. Aldapa igo genuen El Turmo bidetik, zig-zag eginez. 250 metroko tarte gainditu  mendilepo batera ailegatu arte nondik eskuinera ikusi ahal genuen Otin herria eta gure aurrean, hondoan, El Tozal de Guara.


Mendilepotik, pista batetik, (IM) Otinean sartu ginen, herri hustuta, etxeak eta eliza erortzear daude. Seinal-zutoiak jarraitu genituen (M) herria zeharkatzeko. Gero, Iparralderantz, itzulera hasi genuen berriro Mascunera jaitsiz, hain zuzen ere goizean pasatu ginen bidegurutzera, La Ciudadela-ren  eta La Cuca de Vellostas-en ondoan. Rodellar-era heltzeko asken zatia goizean egin genituen urratsak berriro ibiliz amaitu genuen