MESOLA (ESTIVA MENDILERROA) LIZARA ATERPETIK

 CASTELLANO

Ibilbide xumea, baina bista ikusgarriekin. Guztira 5,30 ordu inguru behar genituen joan-etorriko ibilbidean. Lizarako aterpean hasi genuen bidea, Bozoko leporantz. Handik, Estiva mendilerroaren kordalari jarraitu genion, eskuinetara, hainbat tontor kateatuz: Punta del collado del Bozo, Punta Nazapal, Petrito eta Mesola.

Lizarra aterpean ibilaldia hasi genue (1520 m). Lehenengo zatiak GR 11 jarraitzen du, Bozoko leporantz.Iparralderantz doan pista hartu genuen, baina laster ekialderantz aldatutzen da, eta Lizarako lautadan sartu ginen, izen bereko trikuharria ikusteko.Martxaren ezkerrean, Berneda tontorraren hegoaldeko isurialdeko horma izugarriak altxatzen dira.

Ibilbideak, pixkanaka, altuera hartzen du eta “De la Cueva” txabola-babeslekura iristen da (1580 m). Aurrerago, bidexka Articuso errekara hurbiltzen da, ur-jauzi bitxi batzuen ondotik igaroz. Ekialderantz jarraitu genuen, arrasto gorri eta zuriei jarraituz, eta igo ahala elur gogorraren presentzia handitu zen.Bozo (2000 m) mendi-lepotik gertu jarri ginen, baina iritsi baino pixka bat lehenago eskuinera jo genuen zuzenean Estiva mendilerroaren kordalean sartzeko.

Mendilerroa hegoalderantz jarraitu genuen, tontor hauei dagozkien muinoak kateatuz: ”Punta del Collado del Bozo” (2087 m), “Punta Napazal” (2110 m), Petrito (2119 m) eta Mesola (2169 m).

Kordalaren erdian kranpoiak jantzi genituen elur gogorra zegoelako, batez ere Mesolako igoeran, nahiz eta, benetan, ez zen inolako zailtasunik.

Mendilerrotik ikusten diren ikuspegiak ikusgarriak dira: mendebalderantz, “Alto de Foraton”, Foraton lepoa, Bisaurin eta Fetas; iparralderantz, Bernera tontorra, Olibon tontorra, “Punta alta de Napazal” eta ekialderantz, “La Llena del Bozo”, “La Llena de la Garganta”, Axpe, Lecherines, Mallos de Lecherines, Collarada. Elurrak panoramika hauen ikusgarritasuna areagotzen du, post honetako argazkietan ikustea espero dudan bezala.

Bide beretik itzuli ginen. Aldaera txiki batekin. “Punta del collado del Bozo”-ra itzuli baino pixka bat lehenago, Bozoko lepora iritsi gabe, Lizarara jaisten diren mendi-mazeletatik jaitsi ginen, beherago igotzeko bidea aurkitzeko.

DATOS

DISTANTZIA: 11,5 KM

DESNIBEL POSITIBOA: 850 M

GPSRAKO TRACK

IBILBIDEAREN ARGAZKIAK

BISAURIN LIZARA ATERPETIK

 

CASTELLANO

Lizarako aterpean hasiko dugu ibilbidea (1520 m). Ipar-mendebaldera begiratuz gero, gure helburua ikusiko dugu, Bisaurin.

GR11ari jarraituko diogu, arrasto gorriak eta zuriak, Foratongo leporaino. Pista batek zati honen hasiera zeharkatzen du, lehenik iparralderantz eta gero ipar-mendebalderantz, baina laster bidexka bihurtzen da. Orain mendebalderantz doa, Fetas gaineko magalen behealdea zeharkatzen duen bitartean. Z handi batek lepora nahiko eroso iristeko aukera ematen du (2016 m). (Abenduan egin genuenez, elur gogorra aurkitu genuen lepora iritsi baino dezente lehenago, eta kranpoiak jantzita igo ginen).

Mendi-lepotik iparralderantz, Bisauringo palak altxatzen dira; hegoalderantz, Alto de Foratongo mendilerroa zabaltzen da; mendebalderantz, tontor zorrotz bat nabarmentzen da, Agerri; eta ekialderantz, zerumugan, tontor lerro bat nabarmentzen da: Bernera, La Llena del Bozo, Lecherines, Collarada, Mesola.

Iparralderantz jarraituko dugu, Bisaurinerako igoerari aurre egiteko. 600 metro baino gehiagoko desnibela dago lepotik, baina horrek ez dakar zailtasunik. Elurra aurkituz gero, tarte batzuek pixka bat inpresionatu dezakete jaistean inklinazioagatik. Igo ginenean elurra zegoen, baina oso egoera onean, ez oso biguna, ez gogorra. Bisaurin 2667 m.

Gailurretik, ekialdera begiratuz gero, erdiko pirinio osoa mirets daiteke, elurtua are ikusgarriagoa baita, eta ipar-mendebaldera begiratuz gero, Castillo de Acher nahastezina da.

Bide beretik itzuli ginen.

DATOS

DISTANTZIA. 10,13 KM

DESNIBEL POSITIBOA: 1156 M

GPSRAKO TRACK

IBILBIDEAREN ARGAZKIAK

LA HORADADA ETA CUBADA GRANDE CUEVA ROTA-TIK

 

CASTELANO

Autoa BU-570 errepideko autobus-geltokian utziko dugu (11. kilometroa). Errepidea Estacas de Trueba mendatera igotzen da Machorrasetik, Espinosa de los Monterosen

Errepidearen beste aldean, ibaira jaisten den pista bat dago (I), eta harrizko zubi batetik zeharkatzen du (950 m).

Jarraian, ezkerrera jo, eta zementuzko pista batetik igotzen hasiko gara, txabolen artean gora (I).

Laster, pista ipar-ekialderantz joango da, baina lehenengo desbideratzea hartuko dugu ezkerretara, ipar-mendebalderantz aldatuz (1020 m). Pistan aurrera jarraituko dugu pagadian sartzekoBerehala, hesi erraz bat agertzen da (1100 m).

Puntu horretan, hesia gainditu ondoren, ezkerretara bidexka bat ateratzen da, ez oso nabarmena, eta basoaren hegal makurtuetatik igotzen da, mendebalderantz.Altuera irabazteko erosoena den trazuari jarraituko diogu, “Cueva Rota-ra” 1.200 metroko kotara iritsi arte.Azken zatian, haitzulora iristen den bidexka bat agertzen da.

Bidea haitzuloaren gainetik igotzen da, igo erosoak gaindituz. Mugarri batzuek adierazten dute nondik igo behar den horma gainditzeko. Gogoratu behar da kareharrian gaudela eta bustita dagoenean oso labainkorra dela. Hau da, kontuz trepadekin!.

Hortik aurrera, bidexken hondarrak eta mugarriak desagertzen dira. Zentzuzkoena iruditzen zaigun trazadura aukeratu behar dugu landarez estalitako lur-eremu batean, nahiz eta ibiltzeko modukoa izan. Erreferentzia gisa, hego-mendebalderantz joko dugu, begien bistan dugun hormarik garaiena gainditzeko.Aurretik, beste irtengune errazago bat igaro behar da. Gero, track jarraituz, pasabide batera iritsiko gara, pixka bat airera, baina erraz. Haitzulotik hona, agian, tarterik deserosoena da, eta arreta handiena jarri behar dugu. Beste batean, elurrarekin egin nuen ibilbide hori. Elurrak aurreratzea zailtzen du baina farailoiak igotzea errazten du, elurra pilatzen den tokiak bilatuz.

Orain igotzen jarraitu behar dugu (M) kotarik altuenera iritsi arte, mugarri batekin markatuta. Horadada (1420 m) gailurrera iritsiko gara.

Aurrean (IM) La Cubada Grande dugu, oraingo honetan hodei batez estalia; ekialdean Lusa eta Los Porrones haitzak nabarmentzen dira eta hegoaldean Estacas de Trueba harana.

Gure helburua La Horadada eta La Cubada Grande kateatzea da. Horretarako, bi gailurrak bereizten dituen lepora jaitsiko gara (M) (1356 m). Bidexkak ipar-mendebalderantz egiten du, eta La Cubada Grandeko hegoaldeko magaletatik igotzen da tontorreraino. Ez du galerarik, eta zenbait bidexka agertzen dira iristeko. Cubada Grande (1607 m).

La Canal lepora jaitsiko gara, Cubada eta Castro Valnera artean. Cubadako gailurretik hego-mendebalderantz joko dugu, oso pasabide bitxia aurkitzeko. Harkaitzean dagoen barrunbe moduko bat da, eta Cubadako farailoa jaisteko aukera ematen du. Gero, La Canal lepora (1440 m) eramango gaituen bidezidorrari jarraituko diogu (IM).

Estacas de Trueba haranera jaisten den (H) pista bat hartuko dugu, S handi bat marraztuz eta Cubada Granderen eta La Mazaren hegoaldeko hegalak zeharkatuz. Haranaren hondora jaitsi baino lehen, ekialderantz aldatuko gara, eta etxola arteko jaitsiera leun batean ibaira iritsiko gara, harrizko zubitik oso gertu.

DATUAK

DISTANTZIA: 13,5 KM

DESNIBEL POSITIBOA: 700 M.

GPSRAKO TRACK

IBILBIDEAREN ARGAZKIAK

YORDAS EDO BURIN LIEGOTIK

 CASTELLANO

Ibilbide xumea, baina Kantauriko mendikatearen ikuspegi zoragarriarekin: Picos de Europa, Alto Carrión, Riaño mendiak, Mampodres, Ubiña. Gainera, udazkenean, basoek kolore deigarri horiek hartzen dituztenean, Tendeña eta Villacienzo pagadiak zeharkatzen dituzten tarteak xarmaz beteta daude. Guztira 18,5 km egiten dira eta ia 1000 metroko desnibela igotzen da.

Liegon aparkatu (1140 m) eta hego-ekialderantz ateratzen den pista hartu genuen, lehenengo eta gero hegoalderantz, Belluco ibaiaren ibilbideari jarraituz. Goizeko lehen orduan, belardi zurixkak aurkitu genituen lehen izozteengatik, nahiz eta ganaduek bazkatzen zuten eurekin bat egin hotza ez balitz bezala. Bidebanatze batera iritsi ginen, eta guk eskuinetik jarraitu genuen, hego-mendebaldetik, Lois-Liego bidetik. Ezkerreko pista itzulerarako izango da. Bidean, zutoin adierazleren bat aurkitu genuen, Burin tontorraren norabidea adierazten duena. Burin da Yordas-en beste izena.

Liegotik lehen kilometroak ospelean izan ziren, baina bidebanatzean eguzkia berotzen joan zitzaigun. Horrela iritsi ginen Tendeñako pagadiaren sarrerara. Orduan, Lois-Liego bidea utzi eta pista hartu genuen ezkerretara (1240 m), beste zutoin adierazle batek adierazi zigun bezala, ekialderantz goitik behera aldatuz. 

Kolore berdeen konbinazioak, pagoen hostoen tonu marroi desberdinekin, poztu egin gintuen. Pagadi honen edertasuna handitzeko, hagin eta serbal loratu batzuk, beren fruitu gorriekin, igo ahala ikusten ziren. “Mendi-Iturrira” iritsi ginen (1460 m), eta honela dio inskripzio bitxi batek: 

"MENDIZALE ITURRIA" Iturriko ura oso gozoa dena, mendirako bideko iturri zoragarri hau, hemen propio jarria mendizale egarri bati baino gehiagori laguntzeko. - Ur bedeinkatua dirudizu! - Ur bedeinkatua naiz noski, ama naturalak bedeinkatua. ¿Mendizalerik ba al dakizu? – ¡Ze arrazoi handia duzun! Jakintzat ematen dut! Arimaren adiskidea, lagun mina. 2018. " 

Aurrerago, basotik irten ginen, eta Bagulloso (1620 m) izena duten hainbat mendi-lepo kateatu genituen. Yordas mendiaren gailurra nabarmentzen da, baina baita Picos de Europako panoramikak ere, gure ezkerraldean (I), eta Mampodreenak, gure atzean (M).

Indarrak berritzeko geldialdi baten ondoren, Yordas mendiaren hegaletan gora jarraitu genuen, bidezidorrari jarraituz gailurreraino. Yordas edo Pico Burín (1960 m). Gailurra, egun argian, ikuskizun bat da. Lehen aipatutako bistez gain, Alto Carrióngoak, Espigueterena nabermenena, batzen dira, baita Riañoko urtegia eta inguruko mendiak, Gilbo, Las Pintas, Cueto Cabrón eta abar ere. 

Hegoalderantz jaitsi ginen, malda harritsu batetik, nahiko makurtua baina ibilgarria. Ez du zailtasunik, baina kontuz jaitsi behar da, estropezu ez egiteko. Yordas saroira iritsi ginen (1620 m), eta, mugarriei eta bidexkei jarraituz, ipar-ekialderantz jo genuen, Yordas lepora igotzeko (1689 m). 

Behera jarraitu genuen (IM), lur belartsuan barrena, Villacienzo ibarrerantz. Ezkerrean, Yordasen iparraldeko aurpegiko hormak altxatzen dira. Haranaren hondoan, Villacienzo basoan sartu gintuen pista batekin (1440 m) lotu ginen. Bi kilometro geroago, goizean egin genuen pistara iritsi ginen, eta handik Liegora itzuli ginen berriro.

P.D. Duela ez asko, autoa Liego datorren pistatik sartu eta Villacienzorekiko bidegurutzean aparkatzen zen. Gaur egun debekatuta dago. Nahiko isun gogorrak jartzen dituztela esan digute. 

DATUAK:

DISTANTZIA: 18,5 KM

DESNIBEL POSITIBOA: 950 M

GPSRAKO TRACK

IBILBIDEAREN ARGAZKIAK