lunes, 22 de julio de 2024

PICO ARRIEL LA SARRATIK

 


CASTELLANO

Autoa La Sarra (1450 m) urtegiko aparkalekuan utzi genuen, Sallent de Gállegon. Iparralderantz gindoazen, urtegia inguratzen duen errepidetik. Aguas Limpias errekaren gaineko zubia igaro,   eta Respomusoko babesleku eta zingirara igotzen den pistatik igotzen hasi ginen (I). Pistak bat egiten du GR 11rekin. Aurrera gindoazela, ezkerretik jaisten diren erreka batzuk zeharkatu genituen. 2,5 km-ra, gutxi gorabehera, desbideratze bat aurkitu genuen (1630 m), ezkerretara, Sobako leporako norabidea markatzen duen zutoin adierazle batekin.

Pista hartu eta Soba lepora malda handiz igotzen den bidezidorretik igotzen hasi ginen. Hasieran, ibilbideak baso bat (I) zeharkatzen du, soilguneak dituena, ipar-mendebalderantz hartu eta Soba errekarekiko paraleloan aurrera egiten duen arte. Horrela, larre garaietara iristen da. Belardietara irten ahala, bi mol dira Sobako zirkua ipar-mendebaldetik ixten dutenak: Pico Soba eta Garmo Blanco de Soba. Gure bideak  Soba erreka (1860 m) zeharkatzen du eta sigi-saga marraztuz igotzen da 2120 metroko kotaraino. Orduan, Soba lepora (2420 m) abiatu ginen (IEI).

Mendi-lepotik ekialderantz jo eta Arriel Txikiaren hegoaldeko aurpegiaren oinaldean dagoen harraska bat zeharkatuta, Arriel lepora iritsi ginen (2600 m). Aurrean, hegoalderantz, Arriel tontorreko piramide ikusgarria dago. 200 metroko desnibela oso inklinatuta dago, baina azken 100 metroak bereziki. Azken zati horrek trepada bat  dakar, erreza baina lur deskonposatuan. Kontuz ibili behar da, batez ere jaisterakoan.




Tontorretik, baina baita Arrielgo lepotik ere, Pirinioetako ikuspegirik onenak daude. Iparralderantz Arremouliteko Palak eta Ibonak; ekialderantz Balaitus, Frondiella eta Arrielgo iboiak; mendebalderantz Midi D 'Ossau eta hegoalderantz Telera tontorra.

Bide beretik itzuli ginen. Baina kilometro bat falta zenean ibaiaren beste aldetik itzultzea erebaki genuen, Carlitos Royoren zubiatik.




DATUAK

DISTANTZIA: 17KM

DESNIBEL POSITIBOA:1400 M

GPSRAKO TRACK

IBILBIDEAREN ARGAZKIAK

 


 SOBAREN ERREKA


GAILURRETIK PANORAMIKAK


domingo, 21 de julio de 2024

MIDI D´OSSAU ANEOUTIK (2024ko uztaila)

 


CASTELLANO

Laugarren aldia da mendi hau bide normaletik igotzen dudana. Blog honetan duela 13 urteko post bat agertzen da, igoera berarekin. Komunikazio honek deskribapenaren eta igoeraren argazkien aktaulizazio gisa balio du, nahiz eta, benetan, ia berdinak diren.

Autoa Aneouko aparkalekuan utzi genuen (1720 m). Eguneko gure helburua, Midi D 'Ossau eta bere anaia gaztea, Petit Midi, iparraldera begira zeuden. Aneouko artzaintza-guneko erreka eta larreak zeharkatu genituen. Bidea indarrez igotzen da (I), baina sigi-saga adimentsu batek nahiko eramangarria egiten du tarte hau. Lehenik, Pombie (2120 m) lepora iritsi ginen, eta, jarraian, Pombie (2030 m) babesleku eta aintzirarantz jaitsi ginen. Midi D 'Ossau mendiaren azpian kokatuta daude eta Frantziako pirinioetako irudi klasikoenetako bat eskaintzen dute.

Bidezidorretik (I) jarraitu, hartxingadi luze batean sartu, eta ipar-ekialdera egin genuen, Souzon lepora (2120 m) iristeko. Hemen, mendebaldera aldatu ginen, gailurretik ekialdera jaisten den Midiko ertzetik igotzeko.


Berehala aurkitu genuen lehen tximinia. Ez da zaila, baina irteerak oso plaka higatua du iltze batekin, eta kosta egiten da pausoa ematea. Aditu batzuek esan didate III. mailako pausoa dela. Behin hori gaindituta, bidezidorretik gora jarraitu genuen, beti agerikoa ez den bidetik, bigarren tximiniara iritsi arte. Berak ere ez du zailtasunik. Plaka luzetik igo daiteke, edo pixka bat eskuinera. Bi kasuetan helduleku onak daude. Kontuan har daiteke II edo II+ igoera bat. Tximiniaren irteeran iltze batzuk daude arriskutan dagoen gune batean, baina arazorik gabe.


Bidea hegoalderantz aldatzen da, eta altuera azkar irabazten du lur hondatu batean zehar. Horrela iristen da hirugarren tximiniara, luzeagoa baina zailtasunik gabea. Midiko portilloiaren gurutzean amaitzen da (2660 m). Metro batzuk aurrerago, Rein de Pombie-ra (2720 m) iritsi ginen, hartxingadi bat, eta mendebaldera jo genuen berriro, gailurrera igo eta Midi D 'Ossauko (2884 m) tontorrera iristeko.

Gailurretik bistak erabatekoak dira: Balaitus, Frondiellas, Palas, Arriel, Facha, Anayet, Telera, Infiernos, Garmonegro, Pala de IP, Punta Escarra, etab.

Bide beretik jaitsi ginen. Egia esan, hasieran, eskuinera eskoratu ginen pixka bat, eta gero berreskuratu behar izan genuen mugarriak ez galtzeko eta gurutzera iristeko. Hirugarren tximinia kontuz baina arazorik gabe destrepatu genuen. Bigarrena eta hirugarrena rapelatu genituen. Hogeita hamar bat metroko bi rapelak dira. Jende askok destrepatzen ditu pauso hauek rapelatu egin gabe. Ni neu bigarren tximiniak inpresionatzen nau hutsaren arriskuagatik. Soka batekin jaistea nahiago dut. Lehen tximiniak, estuago dagoenez, gutxiago inpresionatzen du.

Hemendik, agur bero bat Azkoitiko lagunei, rapelak antolatu eta beraiekin jaisten utzi zigutelako, denbora aurreztu genezan.





DATUAK

DISTANTZIA: 17,3 km

DESNIBEL POSITIBOA: 1400 m

GPSRAKO TRACK

IBILBIDEAREN ARGAZKIAK


3en TXIMINIAREN DESTREPEREN BIDEO


2en TXIMINIAREN RAPELEN BIDEO


lunes, 15 de julio de 2024

TARTALES DE CILLAKO FRAILOIA HORADADAKO HAITZARTEKO ERREPIDETIK.

 


CASTELLANO

Trespadernetik N-629 errepidea hartuko dugu La Horadada haitzartetik. Km5ean, Trespadernetik kilometro bat pasatxo, bihurgune batean, errepidearen zabalera batek aparkatzeko aukera emango digu (550 m). Errepidearen beste aldean, mendebalderantz doan pista bat dago, Tartales de Cillara doana. Laster iritsiko gara elektrizitate-dorretxo batzuk dituen gune batera (620 m), eta orduan ipar-ekialderantz aldatuko gara, puru-formako harkaitz-gailurretarantz. Bietako bat, nabarmenena, frailoia da. Errepidetik arazorik gabe bereizten dira.


Orain, gutxi gorabehera, basoa zeharkatzen da, oso lodia, antzinako bidezidor ia itxiei jarraituz. Farailoien behealdea zeharkatuko dugu puruen azpian jarri arte. Frailoiaren eskuinetara, iparraldeko muinoan amaitzen den amildegi aldapatsu bat igotzen da.


Hemen hasten da eskalada. Hogeita hamar metro inguruko horma bat, erorketa txiki batekin. Ni ez naiz eskalatzailea eta ez dakit zailtasun-maila ematen, baina irakurri dudana da V (MD) ko eskaladatzat hartzen dela.
El Frailón (716 m)


Eskaladan iltze zaharrak eta kable bat daude. Gainera, gailurrean gurutze bat dago, Frailoia eskalatu zen lehen aldia gogoratzeko plaka batekin. 1954an gertatu zen hori Burgosko gazteen fronteko eskalatzaile talde batek.



Tartales de Cillatik ere egin daiteke hurbilketa. MEDIKATekiko lotura ibilbide hau agertzen den lekuan utziko dut.

Horadada haitzartearen gaineko tontor estutik ikusten diren ikuspegiak bikainak dira. Ekialderantz Tedeja gaztelua ikusten da argi eta garbi, eta mendebalderantz Larra, bere paredoiekin eta Miradores.


Agur bero bat nire lagun Emiliori. Berari esker lortzen dut harkaitz hauetara igotzea.


IBILBIDEAREN ARGAZKIAK

lunes, 1 de julio de 2024

URBASA (IBILBIDE ZIRKULARRA). ZUDAIRE-BERENDERRA-LARREGOIKO-URBASAKO MENDATEA-PILATOSEN BALKOIA-BAKEDANOREN PORTU ZAHARRA-UREDERRAREN SORRERA-BAKEDANO-ZUDAIRE.

 


CASTELLANO

Zudaireko aparkalekutik (580 m) San Andres elizara joan ginen, eta handik mendebalderantz jo genuen, herritik irten eta mendilerrora igotzeko. Hainbat zutoin adierazle aurkitu genituen; Lehen momentuan, San Martinerako norabidea hartu genuen. NA-718 errepidearekin topo egin genuenean, errepidearen beste aldean, Adierazle batzuek pistatik atera eta mendi-mazeletara bideratu gintuzten.



Mendebaldeko norabidea galdu gabe igo ginen, pagadi ikusgarri bat zeharkatuz. Maldan gora egin genuen, 900 metroko kotan alanbre-hesi bat aurkitu arte. Une delikatua izan zen, orbelak ez zigulako bidea ikusten utzi, eta trackari jarraituz aurrera egin behar izan genuen. Alanbre-hesiaren eskuinaldean bidezidor bat ateratzen da, ipar-mendebalderantz asko okertuta igotzen dena, Berenderra pasabiderantz (1000 m).

Pasbidera iritsitakoan, ipar-ekialderantz jo genuen. Paisaia aldatu egiten da, Urbasako ordokian geunden, eta basoa, oraingoz, desagertu egiten da. Gure eskuinean, igo berri genuen mendilerroko amildegiak erortzen dira, Zudaireren gainean. Ibilbidea amildegiaren ertzetik doa; lehenik, telebista- edo telefonia-errepikagailu bat aurkitu genuen. Errepikagailutik ateratzen den pistatik jarraitu genuen, baina 250 metro ingurura eskuinetik utzi genuen, zelaietan sartuta, mugarri geodesikora eta Larregoiko (1020 m) postontzira, suziri batera, hurbiltzeko. Larragoiko behatoki bikaina da Ameskoa bailararen gainean. Tontorrearen ondoan, kartel batek bailararen ikuspegi zabala azaltzen du.

Orientazioa galdu gabe jarraitu eta Gartziaranara iritsi ginen. Pagadi berri batean sartu ginen. Bidexka bat aurrera doa, basoa amildegietatik bereizten duen alanbre-hesiarekiko paraleloan. Aurrerago, baliza batek Ezpiden gaudela adierazten du. Zidorrak basoa utzi arte jarraitzen du, Zudairetik igotzen den NA-718 errepidean. Asfaltoan barrena metro batzuk eginez, bihurgune baten ondoren Ubabako aparkalekura, Urbasako mendatera, iritsi ginen. Bertan errepidea eskuinetik utzi genuen. Berriro ere amildegiaren ertzean, Ubaba begiratokitik ibar osoa ikusi ahal izan genuen, Bakedano oinetan genuela. Iparralderantz jarraitu, eta Pilatoseko begiratokira iritsi ginen, Urederra ibaiaren sorbururen gainean, eta itsaslabarren panoramika bikaina ikusi genuen.

Amildegiaren lerroa galdu gabe aurrera egin genuen, mendebalderantz aldatuz Bakedanoko portu zaharrera iritsi aurretik. Metalezko hesi bat zeharkatu, eta amildegietako hormetan sarturik jaisten den bidezidorretik (H) jaisten hasi ginen Bakedanora arte. Kilometro baten buruan, eskuinetara dagoen desbideratze bat ikusi genuen. Urederra ibaiaren sorburura eramango gintuela pentsatu genuen, eta asmatu genuen, baina bidexka, ibaira iritsi baino dezente lehenago, itxi egin zen, eta mendian behera jaitsi behar izan genuen azken zatian zehar. Azkenean, ibaian, turkesa koloreko uren ikuskizunak, zeruraino igotzen diren hormak eta basoak, liluratu eta tarte luze batez entretenitu gintuzten.


Ibilbidea amaitzeko, Bakedanerako bidea hartu
genuen. Orduan, Urederra ibaiaren gaineko zubiraino jaitsi, eta, hura igaro ondoren, pista bat hartu genuen (HM). Pista hori ibaiaren paraleloan doa, eta Zudairera ailegatzen da kilometro bat pasatxoan.

Gustatuko litzaidake Zudaire eta Bakedanori buruzko informazio gehiago ematea, baina ez dut gehiegi aurkitu. Beharbada, Zudaireko San Andres eliza nabarmendu daiteke. XII. mendeko elementu gotikoak ditu, baina gehienak XVII. mendean berreraiki zituzten, estilo barrokoan. Baquedanoko San Juan Bataiatzailearen eliza ere nabarmentzen da. XVI. mendeko estilo gotiko errenazentista du. Bi herri horietako hirigintzatik atentzioa eman dit Nafarroa erdiko eta goiko etxe andiek.




DATUAK

DISTANTZIA:18 KM

DESNIBEL POSITIBOA: 650 M

GPSRAKO TRACK